Dossier

Waarom worden medicijnen duurder?

26 februari 2021
prijs van geneesmiddelen

De prijzen die farmaceutische firma's aanrekenen voor geneesmiddelen zijn onhoudbaar voor de gezondheidszorg. Als dit zo verder gaat, komt de terugbetaling van waardevolle behandelingen in gedrang. De overheid moet dringend maatregelen treffen om de sociale zekerheid te garanderen.

Waarom worden medicijnen duurder?

Farmaceutische bedrijven vragen steeds vaker buitensporig hoge prijzen voor nieuwe geneesmiddelen. Dat is vooral zo bij medicijnen voor ernstige aandoeningen zoals kanker en zeldzame ziekten. Waarom worden medicijnen duurder, en wat zijn de gevolgen daarvan?

Hoeveel kost jouw geneesmiddel?

In dit artikel lees je:

  • Wat zijn de gevolgen van te dure medicijnen?
  • Welke medicijnen worden duurder?
  • Waarom zijn geneesmiddelen zo duur?
  • Wordt medicatie duurder door onderzoekskosten?
  • Zijn dure geneesmiddelen beter?
  • Wat doet de overheid aan de dure medicatie?

Wat zijn de gevolgen van te dure medicijnen?

Zulke hoge kosten wegen niet enkel op de patiënt, maar ook – en vooral - op onze sociale zekerheid. Het Christelijk Ziekenfonds gaf bijvoorbeeld aan dat het budget voor geneesmiddelen in 2018 met € 392 miljoen werd overschreden. In de periode tussen 2015 en 2018 werd meer dan € 1 miljard meer uitgegeven voor geneesmiddelen dan begroot.

De uitdaging waar we voor staan, werd afgelopen jaar opnieuw erg duidelijk door het verhaal van baby Pia. Zolgensma, een behandeling voor de zeldzame spierziekte SMA waaraan Pia lijdt, kost immers € 1,9 miljoen. Het is een behandeling van een nieuwe generatie, een zogenaamde gentherapie met een eenmalige toediening. Er zitten nog heel wat gelijkaardige behandelingen, met wellicht een gelijkaardig prijskaartje, in de pijplijn van de farmaceutische industrie.

Door die enorme prijzen, de hoge budgettaire impact en de druk op onze sociale zekerheid dreigen sommige waardevolle behandelingen in de toekomst niet of nog slechts beperkt terugbetaald te worden of zullen vervelende keuzes moeten worden gemaakt in andere beleidsdomeinen. Een evolutie die we zoveel mogelijk moeten proberen in te dijken.

Welke medicijnen worden duurder? Enkele voorbeelden

Farmabedrijven vragen vooral buitensporige prijzen voor nieuwe medicijnen voor ernstige aandoeningen zoals kanker en zeldzame ziekten.

  • Spinraza: een medicijn voor patiënten met spinale musculaire atrofie, een zeldzame spieraandoening. Dit middel kost volgens de officiële prijslijst per spuit meer dan € 88 000. Na een intensievere opstartfase, heeft een patiënt er drie nodig per jaar.
  • Sovaldi: geneesmiddel voor de behandeling van hepatitis C, waarvoor de firma Gilead in 2014 ruim € 52 000 vroeg voor een behandeling van drie maanden.
  • Opdivo: de vraagprijs van het farmabedrijf Bristol-Myers Squibb om een patiënt met Opdivo te behandelen voor gevorderde huidkanker, komt gemiddeld neer op ruim € 57 000 voor zes maanden. Sommige patiënten moeten een jaar of zelfs langer worden behandeld, met een navenante rekening van meer dan € 100 000.
  • Kymriah: dit geneesmiddel wordt ingezet voor de behandeling van verschillende bloedkankers. In ons land vraagt de firma Novartis maar liefst € 340 000 voor de behandeling van één patiënt. Bovendien zouden de kosten voor de toediening ervan per patiënt eveneens hoog oplopen. Dit medicijn valt onder de relatief nieuwe categorie van de celtherapieën. Het gaat in principe om een eenmalige behandeling.

Waarom zijn geneesmiddelen zo duur?

 

Wordt medicatie duurder door onderzoekskosten?

Naar eigen zeggen kunnen fabrikanten niet anders dan deze hoge prijzen te vragen, aangezien de ontwikkeling van nieuwe medicijnen handenvol geld kost. Wij hebben daar echter onze bedenkingen bij. De overheid pompt immers heel wat belastinggeld in dergelijk onderzoek. Dus je betaalt eigenlijk twee keer voor je vaccins en medicijnen.

Hoe bepalen fabrikanten de prijs van geneesmiddelen?

Farmaceutische bedrijven houden hun lippen op elkaar over de exacte kosten van de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel. Ze eisen ook geheimhouding over de concrete afspraken die ze maken met overheden bij terugbetaling van nieuwe dure geneesmiddelen. Waarom? Over de prijs van het coronavaccin was er iets meer transparantie.

Waarom worden sommige geneesmiddelen niet ontwikkeld?

Prijzen ontsporen, maar tegelijk blijft het wachten op medicijnen voor prangende noden. Waar blijven die nieuwe antibiotica, geneesmiddelen tegen de ziekte van Alzheimer en tegen kankers met een slechte prognose

Zelfs voor een vaccin en geneesmiddel tegen COVID-19 hadden we bij het begin van de pandemie veel verder kunnen staan. Firma’s hadden hier na vorige uitbraken meteen werk van kunnen maken.

Maar investeren in een product waarvan niet zeker is wanneer en hoeveel geld het zal opbrengen, is een risico dat veel farmaceutische bedrijven liever niet nemen. Een potentiële uitbraak brengt immers geen geld in het laatje.

Wat doet onze overheid aan de dure medicatie?

Dat het zo niet verder kan, is duidelijk. Lees wat de overheid volgens ons moet doen om ons geneesmiddelengebruik betaalbaar te houden.

Wij ondernamen reeds heel wat inspanningen om deze problematiek op de politieke agenda te zetten. Enkele flagrante misbruiken klaagden we aan bij de Mededingingsautoriteit. Bekijk hier een overzicht van onze vroegere acties